Nefes darlığı, tıbbi adıyla dispne, fiziksel efor sırasında ortaya çıkabilen yaygın bir semptomdur ve sıklıkla KOAH, astım veya kalp yetmezliği gibi altta yatan sağlık sorunları ile ilişkilidir. Yürüyüş, koşu veya egzersiz gibi aktiviteler sırasında nefes almakta zorlanıyorsanız, vücudunuzun daha fazla araştırılması gereken bir sinyal verdiği anlamına gelebilir.
MERDİVEN ÇIKARKEN YORULUYORSANIZ DİKKAT!
Nefes darlığı, solunumda rahatsızlık veya zorluk hissi anlamına gelir. Yoğun fiziksel aktivitenin ardından nefes nefese kalmak normaldir, ancak merdiven çıkma ya da kısa mesafelerde yürüme gibi hafif-orta dereceli eforla nefes darlığı yaşamak, altta yatan bir sağlık sorununun işareti olabilir. Nefes darlığı, özellikle aniden ortaya çıktığında veya göğüs ağrısı, hırıltı ya da baş dönmesi ile birlikte olduğunda endişe vericidir. Birçok kişi bunu sadece “kondisyonsuz” olmaya yorar, ancak devam ederse bir sağlık uzmanına danışmak önemlidir.
KOAH
Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı (KOAH), amfizem ve kronik bronşiti içeren kronik bir akciğer hastalığıdır. Bu durum, hava akışını engeller ve havanın akciğerlerden girip çıkmasını zorlaştırır. Fiziksel aktivite ile genellikle kötüleşir ve sürekli nefes darlığına yol açar. Sigara içmek, KOAH’ın en önemli risk faktörlerinden biridir.
KOAH Belirtileri, öksürük, hırıltı, göğüste sıkışma ve sık sık solunum yolu enfeksiyonlarını içerir. Hastalar, yürümek veya ev işleri yapmak gibi fiziksel hareket gerektiren günlük görevleri yerine getirmekte artan bir zorluk fark edebilirler.
ASTIM
Astım, hava yollarının daralmasına ve iltihaplanmasına neden olan bir solunum yolu hastalığıdır ve bu da nefes almayı zorlaştırır. Özellikle egzersiz sırasında veya sonrasında nefes darlığı, egzersize bağlı astımın temel belirtisidir.
Astım tetikleyicileri arasında alerjenler, kirleticiler veya soğuk hava bulunur ve bunlar belirtileri kötüleştirebilir. Şiddetli vakalarda, hava yolları önemli ölçüde daralarak aşırı nefes darlığına, hırıltıya ve göğüste sıkışma hissine yol açan astım krizi meydana gelebilir.
KALP YETMEZLİĞİ
Kalp yetmezliği, kalbin kanı etkili bir şekilde pompalayamaması durumudur ve bu, akciğerlerde ve vücudun diğer bölgelerinde sıvı birikimine yol açabilir. Bu da fiziksel efor sırasında nefes darlığına neden olabilir, çünkü vücut yeterince oksijen alamaz.
Kalp yetmezliği belirtileri arasında yorgunluk, bacaklarda şişlik ve yatarken nefes almakta zorluk yer alır. Tedavi edilmezse bu durum zamanla kötüleşebilir, bu yüzden erken müdahale çok önemlidir.
ANEMİ
Anemi, sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin eksikliği ile karakterizedir ve bu da nefes darlığına yol açabilir. Kırmızı kan hücreleri, oksijeni vücut boyunca taşır ve vücut yeterince oksijen almazsa, hafif bir aktiviteyle bile nefes nefese kalabilirsiniz.
Anemi belirtileri genellikle yorgunluk, baş dönmesi ve soluk ten ile birlikte nefes darlığını içerir.
Nefes darlığı nadiren tek başına gelir. Genellikle belirli altta yatan duruma işaret edebilecek diğer belirtilerle birlikte görülür. Bu belirtiler şunları içerir:
Hırıltı
Göğüste sıkışma veya ağrı
Sürekli öksürük
Yorgunluk veya halsizlik
Baş dönmesi
Bacaklarda veya ayak bileklerinde şişme (ödem)
UZMANA DANIŞIN!
Nefes darlığı sık veya şiddetli hale gelirse, tıbbi yardım almak önemlidir. Uyarı işaretleri şunları içerir:
İstirahat halindeyken nefes darlığı
Göğüs ağrısı
Mavi dudaklar veya parmaklar
Aşırı yorgunluk veya kafa karışıklığı
