Kartalkaya Yangını ve İtfaiye Eksikliği
Ailelerin yok olduğu, canlarımızı yitirdiğimiz Kartalkaya yangını ile ilgili en büyük soru “Neden yakınlarda bir itfaiye birimi bulunmuyordu?” oldu. Bu sorunun cevabını, Bolu AFAD İl Afet Risk Azaltma Planı’nda (İRAP) bulduk.
İtfaiyenin Gecikme Nedeni
Kartalkaya yangınına müdahale için bildirimin ardından 45 dakika geçtikten sonra müdahale edildiği açıklandı. En yakın itfaiye istasyonu ise 42 km uzaklıktaki Bolu’da yer almaktaydı. Bu durum, neden oteller bölgesinde başka bir itfaiye birimi olmadığı sorusunu akıllara getirdi. Çünkü yangınlara müdahale süresi genellikle büyük şehirlerde 6-10 dakika arasında olmaktadır.
Mücavir Alan Dışı Yangın
Kartalkaya yangını, belediyenin mücavir alanı dışında meydana geldi. Bu tür alanlarda yeni bir itfaiye istasyonu kurma yetkisi yerel yönetimde değil. Bu ihtiyaç belirleme, planlama ve uygulama görevi ise AFAD’a aittir. Uygulama da buna göre gerçekleştirilmektedir.
AFAD’ın Rolü ve Sorumlulukları
AFAD, il genelindeki riskleri analiz ederek, yangın, sel, taşkın, heyelan gibi afetlerle ilgili durumu belirlemektedir. Bu risklerin belirlenmesi için her yıl İl Afet Risk Azaltma Planı (İRAP) hazırlanmaktadır. Bu plan sadece riskleri tespit etmekle kalmaz, alınması gereken tedbirleri de belirler. İRAP valiliklerce onaylanır ve planın uygulanmasından valilik sorumludur. Bu plan, devlet kurumları için bağlayıcıdır.
2021 İRAP İncelemesi
Odatv, Bolu AFAD’ın 2021 İRAP’ını inceledi. Üç yıl önce Bolu’da yangın riskleri detaylı olarak belirlendi. Oteller bölgesinde risk belirtilmemesine rağmen, merkezlerden uzak kırsal bölgeler ve köyler için itfaiye erişiminin zor olduğu tespit edildi. Ancak yapılması gerekenler arasında sadece “su tankerlerinin artırılması” önerisi yer aldı. Bu önerinin hayata geçirilip geçirilmediği ve neden itfaiye eksikliği konusunda aksiyon alınmadığı bilinmemektedir.
İRAP’ın Tanımı
“Afetlerin etkilerini en aza indirmek için önceden alınması gereken tedbirleri belirleyen ve işbirliği içinde hazırlanan sürdürülebilir bir plandır. Bu plan, ildeki tüm kurumların iş birliği ile hazırlanır.”
İRAP Bağlayıcılığı
İRAP’ın bağlayıcı olma niteliği, İl Afet Risk Azaltma Planı Hazırlama Kılavuzu’nda açıkça belirtilmiştir: “Afet ve acil durum risk azaltma, müdahale ve iyileştirme il planlarını, mahallî idareler ile kamu kurum ve kuruluşlarıyla işbirliği ve koordinasyon içinde yapmak, uygulamak ve uygulatmak.”
Osman Erbil
