İklim değişikliği nedeniyle sıcaklıkların artması, kutupları da etkisi altına aldı. Örneğin iklim krizi izlerinin görülüğü bölgeler arasında bulunan Antarktika’da bitki örtüsü hızla yeşeriyor.
Nature Geoscience dergisinde yayınlanan çalışmanın CNN International sayfasının meteorologları ve iklim editörü Laura Paddison tarafından yorumlandığı habere göre uydu görüntülerinin analizi, kıtadaki bitki örtüsünün son kırk yılda büyük ölçüde değiştiğini gösteriyor.
‘YEŞİLLENME DEVAM EDECEK’
Bilim insanları, Güney Amerika’nın ucuna kadar uzanan ve küresel ortalamadan çok daha hızlı ısınan uzun bir dağ zinciri olan Antarktika Yarımadası’ndaki bitki örtüsü seviyelerini analiz etmek için uydu görüntüleri ve verileri kullandı.
İngiltere’deki Exeter ve Hertfordshire üniversitelerindeki bilim insanları ve British Antarctic Survey tarafından Nature Geoscience dergisinde yayımlanan araştırmaya göre, bitki örtüsünün (çoğunlukla yosunlar) bu zorlu ortamda son kırk yılda 10 kattan fazla arttığını buldu.
Çalışmada, bitki örtüsünün 1986’da Antarktika Yarımadası’nın 1 kilometrekaresini kapladığı ancak 2021’e kadar neredeyse bu alanın 12 kilometrekareye ulaştığı bulundu. Bölgenin yaklaşık kırk yıldır yeşillenme hızı da artıyor ve sadece 2016 – 2021 arasında yeşillenme hızının yüzde 30 arttığı tespit edildi.
“Manzara neredeyse tamamen kar, buz ve kayadan oluşsa da, bu küçük yeşil alan 1980’lerin ortalarından bu yana önemli ölçüde büyüdü” diyor Exeter Üniversitesi’nden Thomas Roland.
Roland, CNN’e “Bulgularımız, antropojenik iklim değişikliğinin etkisinin erişiminin bir sınırı olmadığını doğruluyor, Antarktika Yarımadası’nda bile manzara değişiyor ve bu etkiler (yeşillikler) uzaydan görülebiliyor” diyerek konuyu anlatıyor.
Dünyanın en soğuk yeri olan Antarktika’da, bu yaz, kıtanın bazı bölgelerinde temmuz ortasından itibaren sıcaklıkların 50 Fahrenheit yani 10 derecenin üzerine çıktığı rekor kıran bir sıcak hava dalgası yaşandı.
Fosil yakıt kirliliği dünyayı ısıtmaya devam ettikçe, Antarktika ısınmaya devam edecek ve bu yeşillenmenin hızlanması muhtemel, bilim insanları bunu öngörüyor.
Yarımada ne kadar yeşillenirse, toprak o kadar fazla oluşacak ve bölge istilacı türler için daha elverişli hale gelecek, yerel yaban hayatını tehdit edecek. Thomas Roland şöyle devam ediyor:
– Tohumlar, sporlar ve bitki parçaları turistlerin ve araştırmacıların botları veya ekipmanlarıyla veya göçmen kuşlar ve rüzgarla ilişkili daha ‘geleneksel’ rotalar aracılığıyla Antarktika Yarımadası’na kolayca ulaşabilir. Bu nedenle burası riske açık.
‘MANZARA SONSUZA DEK DEĞİŞEBİLİR’
Yeşillenme, yarımadanın güneş ışınlarını uzaya geri yansıtmasını da azaltabilir, çünkü daha koyu yüzeyler daha fazla ısı emer.
Hertfordshire Üniversitesi’nde uzaktan algılama ve coğrafya alanında kıdemli öğretim görevlisi olan Olly Bartlett ise şunları söylüyor:
– İklim ısınmaya devam ettikçe bitki yaşamının büyümesini daha da hızlandırmaya yardımcı olabilir, bu ikonik manzara sonsuza dek değişebilir.
LİKENLER, KAR YOSUNLARI…
İskoç Deniz Bilimleri Derneği’nde fizyolojik ekoloji doçenti ve kutup bitkileri ve mikrop ekolojisi uzmanı Matthew Davey, CNN’e çalışmanın Antarktika’daki bitki yaşamını anlamak için “önemli bir ilerleme” olduğunu söyledi:
– Çalışmada tanımlanandan daha fazla bitki örtüsü bile olabilir. Bilim insanlarının kullandığı yöntemler esas olarak daha büyük ve daha yeşil alanları tespit edebilir. Ancak, Antarktika’daki bitki örtüsüne katkıda bulunacak olan liken, çimen, yeşil ve kırmızı kar yosunları gibi bitkiciklerin de geniş alanlarda yayıldığını biliyoruz.
Bitki yaşamının gerçek alan artışı küçük olsa da, yüzdelik artış çarpıcı. Bu nedenle bitki örtüsü yavaş da olsa Antarktika’da yayılma eğilimini göstermeye devam edecek.