Bazı ölme hakkı aktivistleri herkesin, hatta akıl hastalığı olan gençlerin bile ötenaziye erişebilmesini istiyor. Onlar da intiharı bulaşıcı mı yapıyor?
28 yaşındaki Zoraya ter Beek, Mayıs ayı başlarında ötenazi yapılmasını bekliyor.
Planının yakılmak olduğunu söyledi.
Ter Beek bana mesaj attı: “Mezarı düzenli tutma zorunluluğuyla partnerime yük olmak istemedim.” “Henüz bir vazo seçmedik ama burası benim yeni evim olacak!”
“Ev!”den sonra bir vazo emojisi ekledi.
Almanya sınırına yakın küçük bir Hollanda kasabasında yaşayan Ter Beek’in bir zamanlar psikiyatrist olma hayalleri vardı ama hiçbir zaman okulu bitirme veya kariyere başlama isteğini toplayamadı. Depresyon, otizm ve sınırda kişilik bozukluğu nedeniyle aksadığını söyledi. Artık yaşamaktan yorulduğunu söyledi; 40 yaşındaki bilişim programcısı erkek arkadaşına aşık olmasına ve iki kedisiyle güzel bir evde yaşamasına rağmen…
Psikiyatristinin kendisine her şeyi denediklerini, “senin için yapabileceğimiz başka bir şey olmadığını” söylediğini hatırladı. Hiçbir zaman daha iyi olmayacak.”
O noktada ölmeye karar verdiğini söyledi. “Eğer işler düzelmezse bunu artık yapamayacağım konusunda her zaman çok açıktım.”
Sanki umutsuzluğunun reklamını yapmak istercesine Ter Beek’in sol kolunun üst kısmında ” hayat ağacı” dövmesi var ama “tersi”.
“Hayat ağacının büyümeyi ve yeni başlangıçları temsil ettiği yerde” diye mesaj attı, “Benim ağacım tam tersi. Yapraklarını kaybediyor, ölüyor. Ve ağaç öldüğünde kuş oradan uçtu. Bunu ruhumun gidişi olarak değil, daha çok kendimin hayattan kurtulması olarak görüyorum.”
Onun kurtuluşu sanki evinde gerçekleşecek. “Müzik yok” dedi. “Ben oturma odasındaki kanepeye uzanacağım.”
Şöyle ekledi: “Doktor: Uzan lütfen! Çoğu zaman sinirleri yatıştırmak ve yumuşak bir atmosfer yaratmak için ilk önce bir fincan kahve içilir. Sonra hazır olup olmadığımı soruyor. Ben kanepede yerimi alacağım. Bir kez daha emin olup olmadığımı soracak ve işlemleri başlatacak ve bana iyi yolculuklar dileyecek. Ya da benim durumumda güzel bir şekerleme çünkü insanların ‘Güvenli yolculuk’ demelerinden nefret ediyorum. Hiçbir yere gitmiyorum.”
Daha sonra doktor sakinleştirici verecek ve ardından Beek’in kalbini durduracak bir ilaç verecek.
Öldüğünde, bir ötenazi inceleme komitesi, doktorun ” gerekli bakım kriterlerine” uyup uymadığından emin olmak için onun ölümünü değerlendirecek ve Hollanda hükümeti (neredeyse kesinlikle) Zoraya ter Beek’in hayatının yasal olarak sona erdiğini ilan edecek.
Erkek arkadaşından sonuna kadar yanında olmasını istedi.
Herhangi bir cenaze töreni olmayacak. Fazla ailesi yok; arkadaşlarının gitmek istemeyeceğini düşünüyor. Bunun yerine erkek arkadaşının küllerini birlikte seçtikleri “ormanda güzel bir yere” serpeceğini söyledi.
“Ölmekten biraz korkuyorum çünkü bu en büyük bilinmezlik.” dedi. “Sırada ne olacağını gerçekten bilmiyoruz; yoksa hiçbir şey yok mu? İşin korkutucu kısmı da bu.”
Zoraya ter Beek.
Ter Beek, Batı’da acı içinde yaşamak yerine hayatlarına son vermeyi seçen sayıları giderek artan insanlardan biri.
Genellikle yardımlı intiharı düşünen insanları düşündüğümüzde, ölümcül hastalıklarla karşı karşıya olan insanları düşünürüz. Ancak bu yeni grup başka sendromlardan da muzdarip ; ekonomik belirsizlik, ve görünüşte sınırsız korku ve hayal kırıklıkları nedeniyle daha da kötüleşen deprosyon veya kaygı gibi .
Hollanda’daki Kampen İlahiyat Üniversitesi’nden sağlık etiği uzmanı Stef Groenewoud, “Ötenaziyi, daha önce son çare olan doktorlar ve psikiyatristler tarafından masaya getirilen kabul edilebilir bir seçenek olarak görüyorum” dedi. “Özellikle psikiyatrik hastalıkları olan kişilerde ve özellikle de psikiyatrik bozuklukları olan gençlerde, sağlık profesyonellerinin eskisinden daha kolay vazgeçtiği bir olgu görüyorum.”
Groningen’deki Protestan İlahiyat Üniversitesi’nde sağlık etiği profesörü olan Theo Boer, Hollanda’da ötenazi inceleme kurulunda on yıl boyunca görev yaptı. Boer bana “İnceleme komitesine 2005 yılında girdim ve 2014 yılına kadar da oradaydım” dedi. “O yıllarda Hollanda’daki ötenazi uygulamasının, ölümün son çare olmaktan çıkıp varsayılan seçenek olmaya doğru evrildiğini gördüm.” Sonunda istifa etti.
Ter Beek’in tıbbi kolyesinde ‘Hayata döndürmeyin’ yazıyor.
Hollanda, 2001 yılında yardımlı intiharı yasallaştıran ilk ülke oldu. 2022 yılında ülkede 8.720 ötenazi vakası yaşandı; bu, tüm ölümlerin %5’ine tekabül ediyor; bu da bir önceki yıla göre %4 daha fazla.O zamandan bu yana ölmeyi seçen insanların sayısı giderek artıyor.
